حتما مطلع هستید که نسخه ۵.۵ وردپرس در تاریخ ۱۱ آگوست ۲۰۲۰ (۲۱ مرداد ۱۳۹۹) به صورت عمومی منتشر شد که دومین به‌روزرسانی نرم‌افزاری عمده وردپرس در سال جاری هست. امروز تصمیم داریم با هم نگاهی به ویژگی های جدید نسخه ۵.۵ وردپرس بیندازیم .
ابتدا به معرفی اجمالی سیستم مدیریت محتوای وردپرس و بررسی عامل محبوبیت آن می‌پردازیم. سپس ویژگی‌ها و قابلیت‌های جدید نسخه ۵.۵ وردپرس را مرور می کنیم
وردپرس چیست؟
وردپرس یک سیستم مدیریت محتوا است که به‌طور گسترده در سراسر جهان مورداستفاده قرار می‌گیرد. در واقع، وردپرس محبوب‌ترین پلتفرم متن باز است که برای ساخت وبلاگ‌ها و توسعه وب‌سایت‌های داینامیک به‌کار گرفته می‌شود. از زمانی که وردپرس برای اولین‌بار در سال ۲۰۰۳ منتشر شد، به‌عنوان یک پلتفرم توسعه و گسترش وب، عملکرد بسیار سریع و روبه‌جلویی داشته است. امروزه وب‌سایت‌های وردپرسی، ۳۵ درصد از کل فضای اینترنت را در سراسر جهان، تشکیل داده‌اند.
این سیستم مدیریت محتوای محبوب، کاربری بسیار ساده‌ای داشته و برای کاربران تازه‌کار نیز بسیار مناسب و کارآمد است. هر فرد غیرمتخصصی می‌تواند با استفاده از امکانات و قابلیت‌های وردپرس که بسیار ساده و قابل‌فهم بوده و نیازی به توضیحات و آموزش ندارند، یک وب‌سایت ایجاد کند و برای این کار، نیازی به مهارت، تخصص و دانش فنی نیز ندارد.
یکی دیگر از ویژگیهای مهم وردپرس، در دسترس بودن این پلتفرم در هر دو نسخه رایگان و پرمیوم است. افراد مبتدی می‌توانند برای شروع کار، از نسخه رایگان وردپرس استفاده کنند و سپس درصورت نیاز، برای بهره‌مندی از قابلیت‌ها و کارکردهای بیشتر این سیستم مدیریت محتوا، آن را به نسخه پرمیوم ارتقا بدهند.
ویژگیهای منحصر به‌فرد نسخه جدید وردپرس
چگونه یک وب سایت وردپرس موفق داشته باشیم
یکی از ویژگیهای جالب وردپرس که آن را در میان وبلاگ‌نویسان بسیار محبوب کرده، توسعه و به‌روزرسانی دائمی آن است. به‌روزرسانی دائمی وردپرس، وبلاگ‌نویسان را قادر می‌سازد که به‌سادگی، خودشان را با زمان همگام و هماهنگ کنند.
همه‌ی نسخه‌های جدید وردپرس، با مجموعه‌ای از قابلیت‌ها و ویژگیهای جدید همراه هستند. هر زمان که اطلاعیه رونمایی از نسخه جدید وردپرس اعلام می‌شود، وبلاگ‌نویسان و صاحبان وب‌سایت‌های وردپرسی در انتظار انتشار نسخه جدید وردپرس و رونمایی از ویژگیهای به‌روزرسانی‌شده و جدید آن هستند.
وردپرس ۵ با ارائه نسخه جدید ویرایشگر بلاک گوتنبرگ (Gutenberg block editor)، فرایند تولید محتوا را به‌کلی متحول کرد. به‌واسطه رابط کاربری کاربرپسندانه (user-friendly) این ویرایشگر بلوک و اضافه شدن قابلیت کشیدن و رها کردن بلوک‌ها (drag and drop) به آن، بسیاری از افراد غیرفنی در مدت کوتاهی به وبلاگ‌نویسان حرفه‌ای تبدیل شده‌اند.اکنون این ابزار به‌عنوان جایگزینی برای ساخت صفحات وب، تبدیل شده است.
بنابراین، دیگر به افزونه‌های (plugin) ساخت صفحات وب نیازی ندارید؛ مگر آن‌که بخواهید از طرح‌های خاص‌تر و پیچیده‌تری برای وب‌سایت وردپرسی خود استفاده کنید.
اکنون که دومین نسخه مهم وردپرس نیز منتشر شده است، به رسم عادت، کاربران و جامعه وردپرسی به‌دنبال تحلیل و بررسی تغییرات و ویژگیهای جدیدی هستند که در این نسخه شاهد آن هستیم.
ویژگی مهم نسخه ۵.۵
قابلیت‌های جدید ویرایشگر بلوک
ویرایشگر بلوک (Block editor)، مهم‌ترین ویژگی نسخه ۵ وردپرس به‌شمار می‌رود. پس از آن که این ابزار به‌عنوان ویرایشگر پیش‌فرض وردپرس، معرفی شد، در تمامی نسخه‌های بعدی وردپرس شاهد ویژگی‌ها و امکانات بیشتری در بخش ویرایش محتوا بودیم. در نسخه ۵.۵ وردپرس که به‌تازگی منتشر شده نیز قابلیت‌های جدیدتری به ابزار Block editor افزوده شده که در ادامه، آن‌ها بررسی می‌کنیم.
پوشه بلوک جدید
در نسخه جدید وردپرس پوشه بلوک جدید ساختار یکپارچه‌تری به‌خود گرفته است. نسخه جدید این سیستم مدیریت محتوا، مجموعه‌ای از افزونه‌‌هایی با به‌روزرسانی خودکار، در اختیار شما قرار می‌دهد که بلوک‌ها (block) را به ویرایشگر بلوک (block editor)، اضافه می‌کند. صدها بلوک جدید با سبک‌های جدید و متنوع، همراه با نسخه ۵.۵ وردپرس ارائه شده‌اند.
بنابراین اگر قصد دارید بلوکی را که در ویرایشگر بلوک شما موجود نیست، اضافه کنید، پیشنهادهایی را به‌صورت خودکار از پوشه بلوک جدید، دریافت می‌کنید. این پوشه بلوک، مجموعه‌ای از افزونه‌‌هاست که شما را قادر می‌سازد تا انواع مختلفی از بلوک‌ها را به ویرایشگر خود اضافه کنید.
همچنین، پوشه بلوک جدید به‌عنوان یک ابزار جستجوی بلوک درونی نیز عمل می‌کند و با استفاده از آن، می‌توانید بلوک‌های موردنظرتان را جستجو کنید. این قابلیت شما را قادر می‌سازد که از طریق خود ویرایشگر، بلوک‌های شخص ثالث را نصب و درج کنید.
برای این کار باید ویژگی موردنظرتان را در قسمت جستجو وارد کنید تا اگر بلوکی با ویژگی مدنظر شما یافت شد، آن را به ویرایشگر بلوک خود اضافه کنید. در واقع با این کار، قابلیت «یافتن قابلیت‌ها» در وردپرس به جستجوی ویژگی مدنظر شما در لیست بلوک‌های موجود، می‌پردازد.
علاوه‌براین، ویرایشگر جدید وردپرس این امکان را برای شما فراهم می‌کند که به بسیاری از انواع بلوک‌ها (شامل مدیا، متن، ستون‌ها و گروه‌ها)، تصویر پس‌زمینه و گرادیان (Gradient) اضافه کنید.
الگوهای بلوک جدید
در نسخه جدید وردپرس شاهد انواع الگوهای بلوک جدید هستیم که با استفاده از آن‌ها، صفحات وب‌سایت وردپرسی شما، پیچیده‌تر و حرفه‌ای‌تر به‌نظر می‌رسند. این بلوک‌ها همراه با تنظیمات کاربرپسندانه‌ای که دارند، این امکان را برای شما فراهم می‌کنند که برای خلق یک طرح جالب و جذاب، به‌سرعت از الگوهای آماده بلوک موجود استفاده کنید. برای این کار باید این بلوک‌های آماده را بگیرید و به محل موردنظر خود کشیده و آن‌ها را رها کنید.
در حال حاضر، تعداد محدودی از الگوهای بلوک در دسترس هستند که به‌عنوان افزونه و قالب وردپرس توسعه خواهند یافت و هسته وردپرس همچنان به طراحی و ثبت الگوهای بیشتر، ادامه می‌دهد.
توسعه و بهبود UI
توسعه و بهبود UI در نسخه جدید وردپرس، تغییراتی است که توجه عموم را به خود جلب کرد. اکنون شما می‌توانید مرزها و کادر اطراف دکمه‌ها (button)، نوار ابزار (toolbar) و آیکون‌های جدید را مشاهده کنید و در زمان حرکت میان بلوک‌ها و نوشتن محتوا در هر بلوک، از قابلیت‌هایی که برای آن بلوک ظاهر می‌شوند، استفاده کنید.
علاوه‌براین، دکمه (+) برای افزودن بلوک جدید، نیز دستخوش تغییراتی شده و با پس‌زمینه سیاه‌رنگ، قابل‌توجه‌تر به‌نظر می‌رسد.
ویرایش تصاویر درون‌خطی
قابلیت ویرایش تصاویر درون‌خطی (Inline Image) به شما این امکان را می‌دهد که عملیات برش زدن، چرخاندن و زوم‌کردن بر روی تصاویر را به‌صورت مستقیم، درون بلوک‌ها انجام بدهید. بنابراین دیگر نیازی نیست که برای ویرایش تصاویر، آن‌ها را در کتابخانه رسانه‌ها (media library) ویرایش کنید و می‌توانید این کار را به‌صورت مستقیم در بلوک‌ها، انجام بدهید.
ناوبری و حرکت سریع و کارآمد بلوک
یکی از مشکلات مشترک افراد مبتدی در وردپرس، ناوبری بلوک‌ها است. به‌ویژه، زمانی که کاربران از بلوک‌های تودرتو مانند گروه یا ستون استفاده می‌کنند، مشکل در انتخاب بلوک والد یا جابه‌جایی بلوک فرزند در داخل آن، نمود پیدا می‌کند. در نسخه جدید وردپرس، حرکت بلوک‌ها درون و پیرامون ویرایشگر محتوا، بسیار ساده‌تر شده است.
برای حرکت دادن بلوک تنها باید بر روی دسته بلوک کلیک کرده و آن را به بالا و پایین بکشید و در محل موردنظر رها کنید.
با استفاده از این قابلیت می‌توانید در بلوک‌های تودرتو مانند ستون‌ها و بلوک‌های گروهی، بلوک والد را پیدا کرده و انتخاب کنید.
قابلیت پیش‌نمایش دستگاه نیز این امکان را به شما می‌دهد که ببینید صفحات وب‌سایت شما چگونه در دستگاه‌های متفاوت با نمایشگر‌های مختلف، نمایش داده می‌شوند.
قابلیت انتخاب چندگانه (multi-select) شما را قادر می‌سازد که در یک زمان، چندین بلوک را تعویض کرده یا ویرایش کنید.
ابزارهای طراحی و الگوسازی که برای قالب‌های وردپرس توسعه یافته‌اند، این امکان را برای شما فراهم می‌کنند که قالب‌های وب‌سایت خود را به هر روشی که تمایل دارید، سفارشی کنید.
نسخه جدید وردپرس از معیارهای اندازه‌گیری بیشتری، از جمله ems، rems، درصد، گراف و غیره پشتیبانی می‌کند که می‌توانید به‌دلخواه، از میان آن‌ها یکی را انتخاب کنید.
به‌روزرسانی‌های خودکار قالبها و افزونه‌های وردپرس
وردپرس از یک سیستم قدرتمند و پیشرفته برای مدیریت بروزرسانی‌ها، بهره می‌برد. البته این قابلیت در حال حاضر تنها برای هسته WordPress CMS موجود است. به‌منظور امنیت بیشتر و جلوگیری از رخنه هکران به سایت، در نسخه جدید وردپرس شاهد توسعه عملکرد بروزرسانی‌های خودکار برای قالبها (theme) و افزونه‌های (plugin) آن نیز هستیم.
در واقع، در این نسخه شما می‌توانید از طریق داشبورد ادمین، قابلیت بروزرسانی‌های خودکار را برای قالبها و افزونه‌های وب‌سایت وردپرسی خود فعال کنید. تنها کاری که باید انجام بدهید، این است که به صفحات مربوط به قالبها و افزونه‌ها مراجعه کرده و بر روی کلید «Enable Auto Updated» (فعال‌سازی به‌روزرسانی خودکار) که در مقابل قالبها و افزونه‌های موردنظر شما قرار دارد، کلیک کنید.
فعال‌سازی قابلیت Lazy Load برای تصاویر
بارگیری تصاویر بیشتر از محتوای متنی به‌طول می‌انجامد. این موضوع باعث می‌شود که بار صفحه و زمان بارگیری آن افزایش پیدا کند. قابلیت Lazy Load این مسئله را در وب‌سایت‌های مبتنی بر وردپرس، رفع می‌کند. طرز کار این قابلیت به‌گونه‌ای است که تنها زمانی یک تصویر را بارگیری می‌کند که بازدیدکننده صفحه موردنظر، بر روی تصویر مشخصی از آن صفحه، پیمایش کرده باشد.
به این ترتیب، پهنای باند برای بارگیری بخش خاصی از محتوای صفحه، حفظ می‌شود و کاربرانی که به اینترنتی با سرعت پایین دسترسی دارند، می‌توانند به‌راحتی به مرور صفحات وب بپردازند.
نقشه سایت XML در وردپرس
نقشه سایت فایلی است که محتوای منتشرشده در سایت را با فرمت XML به‌نمایش می‌گذارد. این نقشه سایت اهمیت بالایی در سئو داشته و به موتورهای جستجو از جمله گوگل، کمک می‌کند تا به‌راحتی محتوای سایت را کشف و ایندکس کنند. این قابلیت به کاربران نیز کمک می‌کند تا به‌راحتی محتوای موردنظر خود را در سایت پیدا کنند. در نسخه ۵.۵ وردپرس که به‌تازگی منتشر شده است، شاهد نقشه سایت XML هستیم که به‌صورت پیش‌فرض، فعال شده است. بنابراین نیازی نیست که از طریق تنظیمات دستی، آن را فعال کنید.
با استفاده از این قابلیت جدید در نسخه ۵.۵ وردپرس، می‌توانید انواع محتوای زیر را در نقشه سایت XML قرار بدهید:
- صفحه اصلی سایت
- پست تایپ‌های اصلی
- پست تایپ‌های سفارشی
- انواع Taxonomy اصلی
- انواع Taxonomy سفارشی
- پست‌های سطح کاربر
بهبود قابلیت‌های دسترسی
وردپرس همواره به قابلیت دسترسی، توجه ویژه‌ای دارد و در تمامی نسخه‌های جدیدی که ارائه می‌کند، قابلیت دسترسی این سیستم مدیریت محتوا را بهبود می‌بخشد. در ادامه لیست تغییرات و بهبودهای قابلیت دسترسی نسخه جدید وردپرس را مشاهده می‌کنید.
- حالت‌های نمایشی جایگزین و گسترده‌ای برای جداول لیست جدید (list table) اضافه شده است.
- امکان تبدیل ابزارک‌های لیست پیوند (link list widget) به بلوک‌های ناوبری HTML5، از دیگر ویژگی‌هایی است که در این به‌روزرسانی، شاهد آن هستیم.
- شما می‌توانید تنها با یک کلیک ساده، پیوندها را در مودال دیالوگ‌ها (modal dialogue) و صفحات رسانه‌ای، کپی کنید.
- در به‌روزرسانی جدید، وضعیت غیرفعال بودن کلیدهایی که غیرفعال شده‌اند، نمایش داده می‌شود تا بتوانید کلیدهای فعال و غیرفعال را از یکدیگر تشخیص بدهید.
- باکس متا (Meta box) همراه با کیبورد حرکت داده می‌شوند.
- در تغییرات جدید وردپرس، لوگوی سفارشی صفحه اول دیگر به این صفحه لینک نمی‌شود.
- تمامی دستگاه‌های کمکی قادر هستند که پیام‌های وضعیت موجود در ویرایشگر تصویر (image editor) را مشاهده کنند.
- شما می‌توانید از طریق بارگزاری فایل فشرده زیپ، پوسته‌ها (theme) و افزونه‌ها (plugin) را به‌روزرسانی کنید.
- میزان کنترل شما بر روی عملکرد
redirect _guess_404_permalink()افزایش یافته است. - بسیاری از کتابخانه‌های (library) خارجی وردپرس به‌روزرسانی شده‌اند. کتابخانه‌های PHP mailer، Simple Pie، Twemoji و Masonry، نمونه‌هایی از این به‌روزرسانی‌ها هستند.