تفاوت سرور مجازی با سرور اختصاصی

در دنیای فناوری اطلاعات و زیر ساختهای دیجیتال، انتخاب نوع مناسب سرور نقش بسیار مهمی در عملکرد، امنیت و پایداری سرویس ها ایفا میکند.
با گسترش کسب و کار های آنلاین، نرمافزار های ابری، فروشگاه های اینترنتی و وب سایت های پربازدید، نیاز به راهکار های میزبانی قدرتمند و منعطف بیش از پیش احساس میشود. در این میان، دو گزینه اصلی برای میزبانی حرفه ای تر، سرور مجازی (VPS) و سرور اختصاصی (Dedicated Server) هستند که هر یک ویژگی ها، مزایا و محدودیت های خاص خود را دارند.
درک صحیح تفاوت این دو نوع سرور، به افراد و سازمانها کمک میکند تا با آگاهی کامل، گزینه ای متناسب با نیازهای فنی، بودجه، سطح امنیت و اهداف بلندمدت خود انتخاب کنند. در این مقاله، به بررسی کامل تفاوتهای ساختاری، عملکردی و مدیریتی بین سرور مجازی و سرور اختصاصی پرداخته میشود تا تصمیمگیری در این زمینه با دیدی روشن تر صورت گیرد.
فراموش نکنید تهیه سرور مجازی یا سرور اختصاصی برای راه اندازی سایت بسته به نیاز های پروژه شما می باشد و اگر پروژه شما از نظر فنی و بازدید به مرحلی رسید که نیاز به سرور پیدا کردید بهتر است به سرور های مجازی یا اختصاصی کوچ کنید در غیر این صورت شاید بخاطر چالش های فنی و هزینه های اضافه ای که دارد همچنان برای پروژه های کوچک و نسبتا بزرگ هاست گزینه مطلوب تری باشد.

هر سایتی که شما روی بستر اینترنت مشاهده می کنید در واقع روی یک کامپیوتر به نام سرور قرار گرفته است!
گاهی سرور ها با نصب کنترل پنل هایی مانند سی پنل یا دایرکت ادمین در سرور های لینوکسی یا با نصب Plesk در سرور های ویندوزی آماده قرار گیری سایت ها به شکل هاست می شوند! البته کانفیگ یک سرور برای میزبانی سایت به شکل هاست فقط به نصب کنترل پنل خلاصه نمی شود و باید لایسنس های دیگری مانند کلادلینوکس (تخصیص منابع و ایزوله کردن هر هاست جهت عدم دسترسی کاربران به فایل های یکدیگر), لایت اسپید (وب سروری قدرتمند جهت افزایش پاسخگویی به درخواست های ارسال شده به سایت ها), آنتی ویروس ها و فایروال ها (جهت افزایش امنیت و جلوگیری از هک شدن سرور) هم روی سرور نصب شود.
اما همیشه سایت هایی که مشاهده می کنید مخصوصا پروژه های بزرگ روی هاست ها قرار نمی گیرند! دلیل هم مشخص هست:
منابعی که سایت های بزرگ و پروژه های معروف استفاده می کنند بخاطر تعداد درخواست های بسیار بالا در کنار اهمیت حفظ داده های حساس اجازه استفاده از هاست را نمی دهد! و صاحبان این پروژه به سراغ سرور های اختصاصی می روند!
تفاوت سرور مجازی با سرور اختصاصی ابتدا نیازمند تعریفی از ویژگی های هر دو سرور می باشد که به صورت خلاصه آن را شرح خواهیم داد.
سرور اختصاصی :
سرور اختصاصی، یک سرور فیزیکی کامل است که تمامی منابع آن به طور کامل در اختیار یک کاربر یا سازمان قرار میگیرد. در این نوع سرور، هیچ کاربر دیگری از سخت افزار شما استفاده نمی کند. بنابراین، کارایی، امنیت و کنترل بسیار بالاتری در مقایسه با سرور مجازی ارائه میدهد.
در سرور اختصاصی شما کنترل کامل را دارید می توانید برای مثال هارد های سرور را به صورت Raid شده تنظیم کنید یا اینکه با دسترسی هایی که به شما داده می شود مانند ilo یا kvm اقدام به کانفیگ های سخت افزار به شکل دلخواه کنید.
سرور اختصاصی از هزینه بالاتری برخوردار است و در کنار همه این موارد پهنای باند کامل سرور یک گیگابیت یا 10 گیگابیت کامل در اختیار شماست و این پهنای باند برای استفاده شما کاملا آزاد می باشد.
کاربرد های سرور اختصاصی:
سرور اختصاصی از کاربرد و مزایای بالایی برخوردار است اگر بخواهیم به صورت خلاصه به آن بپردازیم باید به موارد زیر اشاره کنیم:
1- میزبانی سایت های با بازدید بسیار زیاد:
گاهی ورودی های سایت به مرور زمان رشد چشم گیری پیدا می کنند و دیگر میزبانی کردن از این سایت ها روی هاست ها و سرور مجازی مقدور نخواهد بود در شرایط که منابع سخت افزاری سایت مانند سی پیو و رم به طور کامل پر می شود و افزایش منابع هم مشکلی را حل نمی کند شاید بتوان گفت وقت کوچ کردن به سرور اختصاصی رسیده است!
دقت داشته باشید در این شرایط تنها سرور های اختصاصی مناسب هستند که از نظر سخت افزاری واقعا قدرتمند باشند و روی شبکه اینترنت پایدار و پرسرعت قرار گرفته باشند! با انتقال سایت خود به سرور اختصاصی می توانید به شدت عملکرد وب سایت خود را بهبود ببخشید!
2- راه اندازی سرور های مجازی:
یکی دیگر از علت های تهیه سرور اختصاصی نصب مجازی ساز ها برای پیاده سازی سرور های مجازی است. با استفاده از این مجازی ساز ها می توان چندین سیستم عامل مختلف را به صورت هم زمان و ایزوله روی یک سرور اجرا کرد. از جمله مهم ترین آن ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
الف- KVM :
یک راهکار متن باز و قدرتمند بر پایه لینوکس که امکان اجرای ماشین های مجازی را با استفاده از سخت افزار فراهم میکند. KVM همراه با ابزار هایی مثل libvirt
و virt-manager
قابلیت مدیریت ساده، امن و کارآمد ماشین های مجازی را فراهم میسازد.
ب- VMware ESXi:
یک پلتفرم حرفه ای برای مجازی سازی با قابلیتهای پیشرفته در زمینه مدیریت منابع، شبکه و امنیت، که در بسیاری از دیتاسنترهای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد.
Proxmox VE:
یک راهکار رایگان و متن باز بر پایه KVM و LXC که محیطی تحت وب برای مدیریت کامل ماشین های مجازی و کانتینرها ارائه میدهد.
Microsoft Hyper-V:
محصولی از مایکروسافت برای مجازی سازی که معمولاً در محیط های ویندوزی مورد استفاده قرار می گیرد.
با نصب یکی از این پلتفرم ها روی سرور اختصاصی، می توان ماشین های مجازی متعدد با منابع اختصاصی تعریف کرد و از مزایایی مانند موارد زیر بهره مند شد:
استفاده بهینه از منابع سخت افزاری
افزایش امنیت و ایزوله سازی سرویس ها
مدیریت ساده تر، انعطاف پذیری و توسعه پذیری بالا
امکان تهیه Snapshot و پشتیبان گیری آسان
استفاده از اسکریپت های بسیار پر مصرف
نیاز به محرمانگی زیاد و مشترک نبودن با سایر کاربران
دسترسی کامل برای مدیریت منابع
3- زمانی که امنیت داده ها به شدت حیاتی است:
از آنجا که هیچ کاربر دیگری بر روی سرور شما وجود ندارد، سطح امنیت بهطور قابل توجهی افزایش می یابد. شما میتوانید تنظیمات امنیتی را بر اساس نیاز خود پیکربندی کرده و از خطرات احتمالی ناشی از همسایگان نا امن جلوگیری کنید.
4- مناسب برای پروژههای سنگین و حساس
سرور اختصاصی انتخاب مناسبی برای وبسایت ها یا اپلیکیشن هایی با ترافیک بالا، پایگاه های داده حجیم، پردازش های سنگین، استریم ویدیو یا اجرای نرم افزارهای اختصاصی سازمانی است.
سرور های اختصاصی پارس وب سرور:
سرور اختصاصی آلمان ما در دیتاسنتر hetzner میزبانی می شوند که از شبکه ای پایدار و سخت افزارهای با کیفیت بهره می برند.
سرور هایی که از دیتاسنتر آلمان در اختیار کاربران قرار می دهیم هم در پنل اختصاصی خود ما قرار میگیرد و در صورت بروز هرگونه اخطار یا مشکل بخاطر پشتیبانی 24 ساعته سریعا مورد بررسی قرار می دهیم و با دیتاسنتر مکاتبه ها را آغاز می کنیم.
تعهدی که ما برای ارائه سرور اختصاصی داریم از لحظه خرید سرور اختصاصی تازه شروع می شود و تمام تلاش و تمرکز تیم قدرتمند پارس وب سرور این است که کاربران کمترین مشکل و چالشی را در خصوص پشتیبانی هایی که ما ملزم به رعایت آن هستیم را داشته باشند! فراموش نکنید سرور ها به صورت مدیریت نشده در اختیار کاربران قرار می گیرد و اگر پشتیبانی فنی آن در اختیار شرکت هاستینگ باشد یک هزینه مجزا هم خواهد داشت.
سرور مجازی :
سرور مجازی یا vps (virtual private server) را می توان نمونه ای کوچک از یک سرور اختصاصی نام برد.
به این صورت که یک سرور اختصاصی را با استفاده از ابزار های مجازی سازی به چند سرور کوچکتر تقسیم می کنند. که در بخش راه اندازی سرور های مجازی در بالا این مورد توضیح داده شد.
با استفاده از ابزارهای مجازی سازی می توان منابع و سخت افزار یک سرور را در اختیار گرفت و چندین سرور مجزا ایجاد کرد و بر روی آن ها سیستم عامل های مختلفی را نصب کرد.
هر یک از این سرورها را می توانیم به عنوان vps نام گذاری کنیم.
مزایای سرور مجازی:
سرور های مجازی که کاربران تهیه می کنند از مزیت های خاصی نسبت به سرور های اختصاصی برخوردار می باشند که به صورت مختصر می توان گفت
1- منابع اختصاصی با هزینه کمتر
در VPS، شما مقدار مشخصی از منابع مثل CPU، RAM و فضای دیسک را در اختیار دارید. این منابع فقط به شما تعلق دارد و نسبت به هاست اشتراکی عملکرد بهتری ارائه می دهند (البته در مقایسه با هاست های معمولی! چون بعضی هاست ها مانند هاست اختصاصی منابع بسیار بالا و عملکرد قدرتمندی دارند!)
در واقع شما با هزینه ای بسیار کمتر از سرور اختصاصی یک سرور تهیه می کنید که منابع خوبی هم در اختیار شما قرار می دهد و برای پروژه های میان رده ای مناسب می باشد.
2- دسترسی Root و کنترل کامل
در سرور مجازی دسترسی Root یا Administrator در اختیار شماست؛ بنابراین میتوانید نرم افزارها، اسکریپت ها و پیکربندی های موردنظر را آزادانه نصب و مدیریت کنید، دقیقاً مانند یک سرور واقعی و از این نظر هیچ تفاوتی بین سرور مجازی و اختصاصی نیست! شما حتی روی سرور های مجازی می توانید فایروال نصب کرده و کانفیگ های امنیتی را پیاده سازی کنید.
اگر پروژه شما نیاز به کتابخانه های خاصی دارد که روی هاست ها امکان نصب نباشد سرور مجازی گزینه بسیار مناسبی خواهد بود.
3- انعطاف پذیری در انتخاب سیستم عامل و نرم افزار
شما میتوانید سیستم عامل دلخواه خود را (لینوکس، ویندوز، …)، با نسخه و پیکربندی مورد نظر، نصب و اجرا کنید. همچنین امکان تغییر یا نصب مجدد سیستم عامل در هر زمان وجود دارد.
با دسترسی هایی که در اختیار شما قرار می گیرد و کنترل پنل مدیریتی که دارد این امکان با چند کلیک در اختیار شماست و دسترسی هایی مانند VNC به شما کمک می کند حتی اگر شما دسترسی به سرور را هم بخاطر کانفیگ اشتباه از دست دهید به آن متصل شوید و دوباره کانفیگ مجدد کنید.
4- ارتقا پذیری آسان
با توجه به رشد پروژه، میتوانید منابع سرور مجازی خود را به راحتی ارتقا دهید (مثلاً افزایش RAM یا CPU) بدون نیاز به انتقال اطلاعات به سرور جدید.
این امکان حتی از سرور اختصاصی هم راحت تر می باشد چون به صورت نرم افزاری می باشد و به سرعت انجام می شود و در مقایسه با سرور های اختصاصی که نیاز به اضافه کردن فیزیکی رم و سی پیو دارد سریعتر ارتقا می یابد و نیاز به down تایم طولانی ندارد.
5- امنیت بهتر نسبت به هاست اشتراکی
از آنجا که هر VPS از بقیه ماشین های مجازی ایزوله است، احتمال نفوذ یا آسیبپذیری از طریق دیگر کاربران کمتر خواهد بود. شما همچنین میتوانید تنظیمات فایروال، رمز گذاری و مانیتورینگ را به دلخواه انجام دهید.
اگرچه امروزه بخاطر کلادلینوکس امنیت هاست های اشتراکی افزایش چشم گیری داشته است اما در هر صورت با وجود اینکه سرور های مجازی کاملا ایزوله هست گزینه بهتری نسبت به امنیت می باشد.
6- قابلیت تهیه نسخه پشتیبان و Snapshot
بسیاری از ارائه دهندگان VPS امکان گرفتن Snapshot از سرور را فراهم میکنند، که در صورت بروز مشکل می توان به راحتی به وضعیت قبلی بازگشت این قابلیت عموما در سرور های مجازی در اختیار کاربران قرار می گیرد.
6- مناسب برای کاربرد های حرفه ای
سرور مجازی گزینهای عالی برای موارد زیر است:
میزبانی وبسایت های با ترافیک نسبتا بالا
راه اندازی اپلیکیشن های اختصاصی یا API
نصب پلتفرمهایی مثل WordPress، Node.js، Laravel، Django
هاست بازی، سرور ایمیل، نصب کنترل پنل مثل cPanel یا DirectAdmin
نتیجهگیری:
سرور مجازی یک انتخاب عالی برای کسانی است که به دنبال تعادل بین عملکرد، قیمت و کنترل هستند. چه برای توسعه دهندگان، کسب و کارهای کوچک یا حتی کاربران حرفهای، VPS انعطاف پذیری بالایی را با هزینهای مقرون به صرفه فراهم می کند.
همکاران ما در واحد فروش، از طریق تیکت و چت آنلاین در خدمت شما کاربران گرامی می باشند.
موفق و پیروز باشید.