پروتکل ایمیل pop3 چه تفاوتی با imap دارد ؟

در این پست آموزشی پارس وب سرور، به بررسی پروتکل های ایمیل می پردازیم و پروتکل  pop3 و  imap  را با هم مقایسه می کنیم.

پروتکل ایمیل POP3 چیست؟

پروتکل Post Office Protocol version 3 (POP3) یک پروتکل استاندارد برای دریافت ایمیل از یک سرور ایمیل است.
این پروتکل به کاربران اجازه می‌دهد تا ایمیل‌های خود را از یک سرور ایمیل دریافت کرده و به صورت لوکال بر روی کامپیوتر یا دستگاه خود ذخیره کنند.

توجه داشته باشید که POP3 یک پروتکل offline محسوب می‌شود، به این معنی که پس از دریافت ایمیل‌ها، معمولاً آنها از سرور حذف می‌شوند، مگر اینکه تنظیمات تغییر داده شود.

تاریخچه POP3

پروتکل POP در دهه 1980 توسعه یافت و نسخه سوم آن، یعنی POP3، در سال 1988 به عنوان یک استاندارد پذیرفته شد.
هدف اصلی از طراحی این پروتکل، امکان دانلود ایمیل‌ها برای خواندن آفلاین بود، زیرا در آن زمان ارتباطات اینترنتی پیوسته مانند امروزه در دسترس نبودند.

با گذر زمان، پروتکل‌های جدیدتری مانند IMAP و SMTP جایگزین یا مکمل POP3 شدند، اما همچنان برخی کاربران و سرویس‌های ایمیل از آن استفاده می‌کنند.

کاربرد POP3

کاربرد اصلی POP3 در سرویس‌های ایمیل شخصی و نرم‌افزارهای مدیریت ایمیل مانند Microsoft Outlook، Mozilla Thunderbird و Apple Mail است. این پروتکل مناسب افرادی است که تنها از یک دستگاه برای بررسی ایمیل‌های خود استفاده می‌کنند و می‌خواهند پیام‌های خود را بدون نیاز به اتصال دائمی به اینترنت مدیریت کنند. اما به دلیل محدودیت‌هایی مانند عدم همگام‌سازی بین چندین دستگاه، بسیاری از کاربران امروزه به IMAP که از همگام‌سازی پشتیبانی می‌کند،استفاده می کنند.

پروتکل ایمیل IMAP چیست؟

Internet Message Access Protocol (IMAP) یک پروتکل استاندارد برای دسترسی به ایمیل‌ها از طریق اینترنت است. برخلاف POP3 که ایمیل‌ها را از سرور دانلود و معمولاً حذف می‌کند، IMAP ایمیل‌ها را روی سرور نگه می‌دارد و به کاربران اجازه می‌دهد از چندین دستگاه به ایمیل‌های خود دسترسی داشته باشند.

این پروتکل مناسب افرادی است که می‌خواهند ایمیل‌هایشان روی سرور باقی بماند و در هر زمان و از هر مکانی به آنها دسترسی داشته باشند.

تاریخچه IMAP

پروتکل IMAP در سال 1986 توسط مارک کریسپین توسعه یافت. نسخه اولیه آن به نام IMAP1 منتشر شد، اما بعداً نسخه‌های بهبودیافته‌ای مانند IMAP2، IMAP3 و در نهایت IMAP4 که امروزه رایج است، ارائه شدند.
این پروتکل برای حل مشکلات POP3 طراحی شد، زیرا با افزایش استفاده از اینترنت و دستگاه‌های مختلف، نیاز به همگام‌سازی ایمیل‌ها بین چندین دستگاه احساس می‌شد.

کاربرد IMAP

IMAP امروزه یکی از پرکاربردترین پروتکل‌ها برای مدیریت ایمیل است و توسط سرویس‌های محبوبی مانند Gmail، Yahoo Mail و Outlook پشتیبانی می‌شود.
این پروتکل به کاربران امکان می‌دهد که ایمیل‌های خود را روی سرور مدیریت کنند، پیام‌ها را در پوشه‌های مختلف دسته‌بندی کنند و تغییرات انجام‌شده (مانند خواندن یا حذف ایمیل) روی همه دستگاه‌ها همگام‌سازی شود.
به همین دلیل، IMAP گزینه‌ای ایده‌آل برای کاربرانی است که از چندین دستگاه مانند موبایل، تبلت و کامپیوتر برای بررسی ایمیل‌های خود استفاده می‌کنند.

پروتکل ایمیل SMTP چیست؟

Simple Mail Transfer Protocol (SMTP) یک پروتکل استاندارد برای ارسال ایمیل در شبکه‌های کامپیوتری و اینترنت است. این پروتکل مسئول انتقال و مسیریابی ایمیل‌ها از فرستنده به گیرنده از طریق سرورهای ایمیل است.

در حالی که پروتکل‌های POP3 و IMAP برای دریافت ایمیل استفاده می‌شوند، SMTP فقط برای ارسال ایمیل به کار می‌رود.

تاریخچه SMTP

پروتکل SMTP در اوایل دهه 1980 توسعه یافت. نسخه اولیه آن در سال 1982 توسط Jon Postel در سند RFC 821 منتشر شد.

با گسترش اینترنت و نیاز به یک روش کارآمد برای ارسال ایمیل، این پروتکل به استاندارد اصلی انتقال ایمیل تبدیل شد.

نسخه بهبودیافته آن، RFC 5321، شامل قابلیت‌های امنیتی و احراز هویت شد تا جلوی ارسال ایمیل‌های جعلی و هرزنامه‌ها گرفته شود.

کاربرد SMTP

SMTP به‌طور گسترده در سرورهای ایمیل مانند Gmail، Yahoo، Outlook و همچنین در نرم‌افزارهای مدیریت ایمیل مانند Outlook و Thunderbird استفاده می‌شود.

این پروتکل ایمیل‌های کاربران را از طریق سرور SMTP ارسال کرده و به سرور ایمیل گیرنده تحویل می‌دهد. همچنین، بسیاری از سرویس‌های ایمیل تجاری و سازمانی از SMTP برای ارسال ایمیل‌های خودکار، اطلاع‌رسانی‌ها و ایمیل‌های بازاریابی استفاده می‌کنند.

سایر پروتکل های مهم مربوط به ایمیل

علاوه بر POP3، IMAP و SMTP، چندین پروتکل دیگر نیز در سیستم‌های ایمیل استفاده می‌شوند که هر کدام نقش خاصی در ارسال، دریافت و امنیت ایمیل‌ها دارند.

برخی از مهم‌ترین پروتکل های ایمیل را در ادامه این پست بررسی می کنیم.

1. MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions)

MIME یک استاندارد است که امکان ارسال محتوای چندرسانه‌ای (مانند تصاویر، ویدئوها، فایل‌های صوتی و پیوست‌ها) را در ایمیل فراهم می‌کند.
پروتکل‌های SMTP، IMAP و POP3 به‌صورت پیش‌فرض فقط از متن ساده پشتیبانی می‌کنند، اما MIME فرمت‌های مختلف داده را رمزگذاری کرده و انتقال آنها را ممکن می‌سازد.

2. MAPI (Messaging Application Programming Interface)

MAPI یک رابط برنامه‌نویسی (API) توسعه‌یافته توسط مایکروسافت است که به نرم‌افزارهای ایمیل مانند Microsoft Outlook امکان تعامل با سرورهای ایمیل را می‌دهد.
این پروتکل بیشتر در محیط‌های Microsoft Exchange Server استفاده می‌شود و قابلیت‌های پیشرفته‌ای مانند همگام‌سازی ایمیل، تقویم و مخاطبین را فراهم می‌کند.

3. EAS (Exchange ActiveSync)

Exchange ActiveSync (EAS) یک پروتکل اختصاصی مایکروسافت است که برای همگام‌سازی ایمیل‌ها، تقویم، وظایف و مخاطبین در دستگاه‌های موبایل استفاده می‌شود. این پروتکل به‌طور گسترده در سرویس‌های Microsoft Exchange و برخی ارائه‌دهندگان ایمیل مانند Gmail پشتیبانی می‌شود.

4. LMTP (Local Mail Transfer Protocol)

LMTP نسخه‌ای اصلاح‌شده از SMTP است که برای تحویل ایمیل‌ها به صندوق‌های پستی محلی در سرورهای ایمیل استفاده می‌شود. برخلاف SMTP که معمولاً برای ارتباط بین سرورها به کار می‌رود، LMTP ایمیل‌ها را مستقیماً به صندوق کاربران در سرور مقصد تحویل می‌دهد.

5. S/MIME (Secure/Multipurpose Internet Mail Extensions)

S/MIME یک استاندارد امنیتی است که از رمزنگاری و امضای دیجیتال برای ایمیل‌ها استفاده می‌کند. این پروتکل امنیت ایمیل‌ها را از طریق رمزگذاری End-to-End افزایش می‌دهد و از جعل و دستکاری پیام‌ها جلوگیری می‌کند.

6. DKIM (DomainKeys Identified Mail)

DKIM یک روش امنیتی برای تأیید هویت فرستنده ایمیل است. این پروتکل از امضای دیجیتال استفاده می‌کند تا گیرنده ایمیل مطمئن شود که پیام واقعاً از دامنه فرستنده معتبر ارسال شده و در طول مسیر تغییر نکرده است.

7. DMARC (Domain-based Message Authentication, Reporting, and Conformance)

DMARC یک پروتکل امنیتی است که از SPF و DKIM برای محافظت در برابر فیشینگ (Phishing) و جعل ایمیل (Spoofing) استفاده می‌کند. این پروتکل به مدیران دامنه اجازه می‌دهد که مشخص کنند چگونه ایمیل‌هایی که احراز هویت نمی‌شوند، باید پردازش شوند.

8. SPF (Sender Policy Framework)

SPF یک مکانیزم امنیتی است که مشخص می‌کند کدام سرورهای ایمیل مجاز به ارسال ایمیل از طرف یک دامنه خاص هستند. این روش به جلوگیری از ارسال ایمیل‌های جعلی و اسپم کمک می‌کند.